Τα παιδιά περνούν από πολύ δύσκολες στιγμές σ' αυτή την περίοδο της ζωής τους, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και πρωτόγνωρες συναισθηματικές αλλαγές. Γι' αυτό είναι σημαντικό να είστε κοντά τους και να προσέξετε την εμφάνιση τυχόν συμπτωμάτων (που διαρκούν ημέρες). Μόνος ένας ειδικός μπορεί να προσφέρει βοήθεια.

Μερικά συμπτώματα είναι τα ακόλουθα...

• Το παιδί αισθάνεται τύψεις για τη νοσηλεία του ασθενούς
• Δυσκολεύεται να ακολουθήσει την καθημερινή του ρουτίνα
• Απομονώνεται από την οικογένεια και τους φίλους του
• Θέλει να κάνει κακό στον εαυτό του
• Γίνεται επιθετικό
• Παρουσιάζει δυσκολία στον ύπνο (αϋπνία, συχνοί εφιάλτες)
• Αρνείται να αποδεχθεί την κατάσταση και δυσκολεύεται να εμπιστευτεί
• Παρουσιάζει διατροφικές αλλαγές (π.χ. μειωμένη όρεξη για φαγητό)

Για κάποιους γονείς, μια τέτοια συζήτηση προκαλεί άγχος. Γι' αυτό το λόγο παραθέτουμε κάποιες συμβουλές που μπορείτε να ακολουθήσετε για να προετοιμάσετε το παιδί σας:

• Πριν από τη διευθέτηση της συνάντησης του παιδιού σας με τον Ψυχολόγο, πείτε του τι πρόκειται να συμβεί και εξηγήστε του το λόγο που θέλετε να γίνει η συνάντηση
• Αν το παιδί σας είναι σε ηλικία εφηβείας, ενθαρρύνετέ το να παρευρεθεί στην πρώτη συνάντηση και να συζητήσει κατευθείαν με τον Ψυχολόγο όσα σκέφτεται και αισθάνεται. Διαβεβαιώστε το παιδί σας ότι υπάρχει απόρρητο μεταξύ Ψυχολόγου και έφηβου
• Αν το παιδί σας είναι σε προσχολική ηλικία ή Δημοτικό, προσπαθήστε να του εξηγήσετε τι είναι ο Ψυχολόγος και ενημερώστε το από το προηγούμενο βράδυ για το ποιον/α θα συναντήσει (αναφέροντας και το όνομα του Ψυχολόγου) και τι μπορεί να περιμένει από τη συνάντηση (για παράδειγμα, συζήτηση, ζωγραφική, παιχνίδι κ.λπ.)
• Είναι σημαντικό να απαντήσετε όλες τις ερωτήσεις που θα σας υποβάλει το παιδί σας κι εάν δεν είστε σίγουροι, τότε συζητήστε με τον Ψυχολόγο
• Αν το παιδί σας αισθάνεται άγχος ή ανησυχία, καθησυχάστε το λέγοντάς του ότι θα είστε εκεί σε όλη τη διάρκεια της συνάντησης ή θα περιμένετε έξω από το γραφείο του Ψυχολόγου εντός της αίθουσας αναμονής.
• Ορισμένες φορές, τα παιδιά αισθάνονται πιο άνετα αν τους επιτρέψετε να φέρουν μαζί τους ένα αγαπημένο αντικείμενο ή παιχνίδι
• Αν το παιδί σας αισθάνεται άβολα ή φαίνεται «διαφορετικό» επειδή πρόκειται να συναντήσει ένα Ψυχολόγο, εξηγήστε του ότι πολλοί άνθρωποι -συμπεριλαμβανομένων παιδιών και εφήβων- παρουσιάζουν παρόμοιες δυσκολίες όταν κάποιο δικό τους άτομο νοσηλεύεται. Έτσι πηγαίνουν σ' ένα Ψυχολόγο για να τους βοηθήσει να τις αντιμετωπίσουν

• Όταν συμφωνήσετε να δεχθεί το παιδί σας ψυχολογική υποστήριξη από τις υπηρεσίες του Έργου Αριάδνη, θα κληθείτε να υπογράψετε ένα έντυπο συγκατάθεσης για τη συμμετοχή του. Η διαδικασία υπογραφής θα πρέπει να διευθετηθεί πριν από την πρώτη συνάντηση με τον Ψυχολόγο.
• Στην πρώτη συνάντηση με το παιδί, ο Ψυχολόγος θα διεξάγει μία συνέντευξη για να συλλέξει επαρκείς πληροφορίες για το τι γνωρίζει το παιδί για την κατάσταση του ασθενούς και τα συναισθήματά του. Επίσης, θα γίνει μια μικρή αξιολόγηση με ερωτηματολόγιο, η οποία θα περιλαμβάνει τυποποιημένες ερωτήσεις.
• Σε όλη τη διάρκεια της ψυχολογικής υποστήριξης του παιδιού σας, ο Ψυχολόγος θα σας ενημερώνει και θα σας καθοδηγεί, στο πλαίσιο τακτικών συναντήσεων γονέων, για το πώς είναι καλύτερα να χειριστείτε το παιδί σας.

Να θυμάστε...

Οι Ψυχολόγοι της υπηρεσίας του Έργου Αριάδνη συνδυάζουν μια σειρά τεχνικών μεθόδων που βασίζεται σε τεκμηριωμένες πρακτικές που αφορούν στο χειρισμό των παιδιών όταν κάποιο αγαπημένο τους άτομο νοσηλεύεται. Επομένως, το παιδί σας λαμβάνει τον κατάλληλο χειρισμό βάσει της κατάστασης και των αναγκών του.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος ή αριθμός συνεδριών που απαιτείται να παρακολουθείται το παιδί σας από Ψυχολόγο. Το χρονικό διάστημα εξαρτάται περισσότερο από τις δικές του και δικές σας ανάγκες και χρόνο. Οι Ψυχολόγοι είναι εδώ για να σας βοηθήσουν για όσο καιρό εσείς το χρειάζεστε.

Αρκετοί γονείς προβληματίζονται γιατί δεν ξέρουν πώς να εξηγήσουν στα παιδιά τους για τη σοβαρή κατάσταση ενός μέλους της οικογένειας. Είμαστε σίγουροι πως θέλετε να προστατεύσετε το παιδί σας ώστε να μην πληγωθεί στην προσπάθειά σας να του μιλήσετε για ένα τόσο ευαίσθητο θέμα.

Εμπειρογνώμονες παιδοψυχολόγοι...

Πιστεύουν πως τα νεαρά άτομα είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις, αν γνωρίζουν τι συμβαίνει και έχουν την ευκαιρία να λάβουν απαντήσεις σε ορισμένα ερωτήματά τους.

Τα παιδιά, από μικρή ηλικία, αντιλαμβάνονται όταν κάτι αλλάζει στην οικογένεια. Τα παιδιά που προστατεύονται από την πιθανότητα αποκάλυψης της αλήθειας, είναι αυτά που συνήθως ανησυχούν περισσότερο, κυρίως επειδή βασίζονται σε διεσπαρμένα κομμάτια συζητήσεων και προσπαθούν να φτιάξουν μια ιστορία ή βγάζουν μια δική τους ιστορία για να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τις ασυνήθιστες συμπεριφορές που παρατηρούν γύρω τους.

Έρευνες κατέδειξαν...

Πως όσο πιο νωρίς μιλήσετε στα παιδιά για την κατάσταση του ασθενούς τόσο μειώνονται οι δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν αργότερα στο παιδί. Οπότε, τα παιδιά είναι καλύτερα να ενημερώνονται όσο πιο σύντομα ο κηδεμόνας λάβει τις οριστικές πληροφορίες από τους γιατρούς.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης:

• Καθίστε κοντά στα παιδιά σας και μάλιστα σε οικείο χώρο όπου θα νιώθετε άνετα
• Αν και είναι δύσκολο να ξέρετε, εκ των προτέρων, πώς να ξεκινήσετε τη συζήτηση, εντούτοις είναι σημαντικό να είστε ειλικρινείς μαζί τους. Μία εισήγηση είναι να τους μεταφέρετε μέρος των πληροφοριών που σας έχουν δώσει οι γιατροί, π.χ. «οι γιατροί μάς έχουν πει πως ο μπαμπάς είναι πολύ άρρωστος, αλλά θα βεβαιωθούν ότι είναι άνετα και δεν πονά»
• Εξηγήστε τους τι συνέβη ο ασθενής και, εάν γνωρίζετε, πείτε τους τι μπορεί να περιμένουν
• Δώστε τους χρόνο να εκφραστούν και να υποβάλουν ερωτήσεις, παρακολουθώντας παράλληλα τη συμπεριφορά τους
• Eστιάστε την προσοχή σας στα συναισθήματα που τους προκαλεί η συγκεκριμένη κατάσταση
• Εάν δεν είστε σίγουροι πώς να μεταφέρετε μερικές πληροφορίες στα παιδιά σας ή εάν δεν μπορείτε να τους μιλήσετε, τότε έχετε την ευκαιρία να αποταθείτε στους Ψυχολόγους του Έργου Αριάδνη, οι οποίοι είναι σε θέση να σας βοηθήσουν

Σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να εστιάσετε την προσοχή σας στο υγιές παιδί όταν ένα άλλο μέλος της οικογένειάς σας βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση.

Αξίζει να έχετε υπόψη ότι...

• Πρέπει να αξιοποιείτε ποιοτικά το χρόνο που αφιερώνετε στο παιδί σας, χωρίς να αποσπάται η προσοχή σας από άλλους παράγοντες
• Πρέπει να προσπαθείτε να συζητάτε για την κατάσταση του ασθενούς, τις αλλαγές που επήλθαν στη ρουτίνα και να «εξερευνήσετε» τα συναισθήματα και τις σκέψεις του παιδιού σας

Προσέξτε...

• Αναγνωρίστε τα συναισθήματα του παιδιού σας (θυμός, θλίψη, ζήλια, ανησυχίες, ενοχή κ.λπ.) και κατανοήστε πως τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους. Αντιθέτως, τις περισσότερες φορές εκφράζονται μέσω της συμπεριφοράς τους, π.χ. μπορεί να γίνουν πιο ευερέθιστα ή προσκολλημένα στους γονείς τους
• Αν το παιδί σας θέλει να βοηθήσει με κάποιο τρόπο τον ασθενή, μπορείτε, για παράδειγμα, να του εισηγηθείτε να ετοιμάσει μία κάρτα για ταχεία ανάρρωση
• Σκεφτείτε προσεκτικά αν το παιδί σας είναι σε θέση να επισκεφθεί τον ασθενή στη ΜΕΘ
• Διατηρήστε τη ρουτίνα του παιδιού όσο το δυνατό πιο σταθερή και προετοιμάστε το παιδί να δεχθεί τυχόν αλλαγές στο περιβάλλον του
• Αποτελεί πρόκληση η απόφαση να βοηθήσετε τα παιδιά σας να αντεπεξέλθουν σε μία κρίσιμη κατάσταση κάποιου μέλους της οικογένειας.
• Οι Ψυχολόγοι του Έργου Αριάδνη είναι εδώ για να σας καθοδηγήσουν στο πώς να στηρίξετε το παιδί σας κατά τη διάρκεια μίας κρίσιμης κατάστασης

Οι περισσότεροι γονείς δυσκολεύονται να δώσουν απάντηση σ' αυτή την ερώτηση γιατί δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν, εκ των προτέρων, αν η επίσκεψη του παιδιού τους στη ΜΕΘ θα έχει θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα στην ψυχολογία του και κατά πόσον θα το στιγματίσουν οι εικόνες που θα συγκρατήσει από το συγκεκριμένο κλινικό χώρο.

Η απόφασή σας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Η ηλικία του παιδιού
• Η κατάσταση του ασθενούς
• Η επιθυμία του παιδιού να επισκεφθεί τον ασθενή στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας

Έρευνες κατέδειξαν πως...

Παιδιά άνω των 4 ετών βρίσκουν βοηθητική την επίσκεψη σε αγαπημένο τους πρόσωπο στη ΜΕΘ επειδή καταλαβαίνουν καλύτερα την κατάσταση και το ρόλο τους ως συγγενείς σε περιπτώσεις νοσηλείας. Επίσης, μειώνονται τα συναισθήματα αποχωρισμού και φόβου.

Να θυμάστε...

• Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πιέσετε το παιδί σας να επισκεφτεί τη ΜΕΘ, εάν δεν το επιθυμεί
• Αν θα επισκεφθεί ή όχι το παιδί σας τη ΜΕΘ, η τελική απόφαση είναι δική σας
• Οι Ψυχολόγοι μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλήξετε και να σας καθοδηγήσουν όσον αφορά στο πώς είναι καλύτερα να προετοιμάσετε το παιδί σας