«Τα παιδιά δεν πρέπει να παρευρίσκονται στην κηδεία…»

Η φράση αυτή αντικατοπτρίζει περισσότερο τη στάση των ενηλίκων...

«Τα παιδιά δεν πρέπει να παρευρίσκονται στην κηδεία…»

Η φράση αυτή αντικατοπτρίζει περισσότερο τη στάση των ενηλίκων αφού υποθέτουν πως η συγκεκριμένη εμπειρία θα σημαδεύσει συναισθηματικά τα παιδιά και επομένως για να τα «προστατεύσουν» είναι καλύτερα να τα αποκλείσουν από τη διαδικασία του πένθους και της επούλωσης.

Ωστόσο, έρευνες κατέδειξαν ότι τα παιδιά που παρευρέθηκαν στην κηδεία του γονέα τους είχαν θετική εμπειρία, ενώ τα παιδιά που δεν είχαν την ευκαιρία να παρευρεθούν (π.χ. γιατί δεν τους επέτρεψαν) απέκτησαν αρνητική εμπειρία μιας και δηλώνουν ότι αισθάνονται λύπη, μετάνοια και εύχονται να μπορούσαν να συμμετείχαν σε μία τέτοια διαδικασία (Daffy, 1995; Holland, 1999).

Η διαδικασία της κηδείας και της ταφής επιτρέπει στο παιδί να κλείσει τον κύκλο του θανάτου, να αποχαιρετήσει το αγαπημένο του άτομο και ναι, να διαχειριστεί καλύτερα την απώλεια και το πένθος (ΥΠΠ*, 2006).

Επομένως, καλό θα ήταν οι γονείς/κηδεμόνες να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους αλλά πρώτα πρέπει να τα ρωτούν κατά πόσο επιθυμούν να παρευρεθούν σε μία κηδεία.

Παρά το γεγονός ότι η εν λόγω εμπειρία θα λειτουργήσει θετικά για τα παιδιά, αυτά δεν πρέπει να εξαναγκάζονται να παραστούν σε μία κηδεία και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αισθανθούν ενοχές όταν τα ίδια δεν θελήσουν να παρευρεθούν (Chris Earl of P&SW Co-operative Society, UK).

Προετοιμασία

Εκτός εάν ένα παιδί έχει ήδη παρευρεθεί σε κάποια κηδεία, τα περισσότερα δεν ξέρουν τι να περιμένουν. Χρειάζεται να προετοιμάσουμε το παιδί με απλά λόγια για το τι θα συμβεί πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την τελετουργία. Επιτρέψτε στο παιδί να υποβάλει ερωτήσεις και οδηγηθείτε απ’ αυτές. Είναι σημαντικό να ενημερωθεί πως η τελετουργία χαρακτηρίζεται από ένα συναισθηματικά φορτισμένο κλίμα με θρήνους και κλάματα από τους πλείστους (ΥΠΠ*, 2006) ή χαμόγελα από άλλους που μοιράζονται ιστορίες και αναμνήσεις που σχετίζονται με τον αποθανόντα.

Θα ήταν καλό επίσης να το προετοιμάσουμε για το πώς θα είναι ο νεκρός. Παραδείγματος χάριν: «η γιαγιά θα είναι ξαπλωμένη, δεν θα κινείται, δεν θα αναπνέει και δεν θα μιλά...». Επίσης πρέπει να τονιστεί στο παιδί πως με το θάνατο το σώμα δεν λειτουργεί και ο νεκρός δεν αισθάνεται πόνο.

Ακόμα κι αν τα παιδιά δεν επιθυμούν να παρευρεθούν σε κηδεία, θα μπορούσαν ίσως να γράψουν ένα σημείωμα, να φτιάξουν μία κάρτα ή μία ζωγραφιά που να περιλαμβάνει κάτι το οποίο επιθυμούσαν να πουν ή να κάνουν παρέα με το αγαπημένο τους πρόσωπο, πριν αυτό πεθάνει (Chris Earl of P&SW Co-operative Society, UK). Επιτρέποντας στα παιδιά να «συμβάλουν» στην κηδεία, είναι κάτι που μπορεί να τα βοηθήσει να εκφράσουν τη θλίψη τους με θετικό τρόπο.

Συνιστάται να εξηγήσετε ότι: η κηδεία είναι μία τελετουργία που πραγματοποιείται με σκοπό να αποδοθούν τιμές στο νεκρό, να τον αποχαιρετήσει η οικογένεια, οι φίλοι και συγγενείς του και να συνειδητοποιήσουν όλοι μαζί ότι δεν θα επιστρέψει πίσω.

Τέλος, καλό θα ήταν το παιδί να συνοδεύεται από ένα ήρεμο και αγαπημένο του πρόσωπο, το οποίο εμπιστεύεται.

*ΥΠΠ = Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού